İslam felsefe geleneğinin kurucu akımı olan Meşşâî öğretinin zirvesini gösteren fikirlere sahip filozof, hâkim ve hekim İbn Rüşd -Ebü'l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî- [ö. 595/1198] temel dinî ilimlerin yanı sıra astronomi, fizik, mantık, matematik, politika, psikoloji, tabiat ilimleri, tıp, zooloji, edebiyat, felsefe gibi ilimler de tahsil etmiştir. Aristoteles'in eserlerini şerh etmesi sebebiyle İslam âleminde Şarih, Latin dünyasında Commentator ve Averroes diye bilinir. Bilhassa Aristo

Güneş yanar, âlem döner Bir gün gelir hepsi söner Ey sahib-i ilm ü hüner Bilir misin sebebi kim? Ne gelen var, ne giden var Ne solan var, ne biten var Ne gülü var, ne diken var Bilir misin sebebi kim? A'mâk-ı Hayâl, Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi'nin vahdet-i vücud anlayışıyla ele aldığı tasavvufi bir romandır. ''Aynalı Baba ile Mülakat'' ve ''Manisa Tımarhanesi'' olmak üzere iki bölümden oluşan bu eser barındırdığı hikâyelerde mitolojik ve fantastik ögelere sık

ORTAÇAĞ İSLAM KÜLTÜRÜNDE FELSEFE -akımlar, filozoflar ve temel sorunlar- Ortaçağ İslam Kürlünde Felsefe: Akımlar, Filozoflar ve Temel Sorunlar, Ortaçağ İslam kültüründe felsefenin serüvenini ele alıyor. Bu bakımdan, öncelikle, Ortadoğu'nun kültür mirasının tarihsel temelleri irdeleniyor; Doğu Hıristiyanlığından süzülerek gelen Yunan, Hint ve İran kültür ürünlerinin Ortadoğu'da geçirdiği değişim ve nihayet İslam kültüründe boy veren felsefede oynadığı roller gözler önüne seriliyor. Ardından, ortaçağ İslam kü

- Okumayı kolaylaştıran özgün bir Dizinle! - Gözden geçirilmiş Kaliteli Cilt Baskı! - Turan Dursun' un Arapçadan ÇEVİRİSİ ve onun okuru aydınlatan Önsözüyle! Bulunması ve çevrilmesi dünyanın her yerinde coşkuyla karşılanan büyük düşünür İbni Haldun'un Mukaddime'sinin bilim dünyasına yaptığı katkı, bugün bile tartışılamaz. Türkiye'de Aydınlanma denince akla ilk gelen Turan Dursun hem Mukaddime'yi en özgün kaynağından çevirmiş hem de esere okuru aydınlatıcı bir önsözle katkıda bulunmuştur. Mukaddime'nin Bil

Öteki Yayınevi, çağdaş Batı dünyasının toplumsal yaşamında köklü dönüşümler yaratan, insana ve topluma bakış açılarını kökünden sarsan Freudun temel eserlerinin tamamını Türkçe okuruna sunmaktadır. Sadece psikoloji değil; sosyoloji, antropoloji, kriminoloji, tıp, estetik ve eğitim gibi birçok konularda okuru ilgilendiren Öteki Freud Dizisi, profesyoneller için olduğu kadar amatörler için de eşsiz bir başvuru ve esin kaynağı olacaktır.

İslâm felsefesinin özgün tarafına nüfuz etmek ne zaman mümkündür? İslâm felsefesini sadece Meşşaîlik olarak adlandırılan okul ile, yani El-Kindî, Fârâbî, İbnSînâ, İbnRüşd gibi filozoflar ve onların felsefi mülâhazaları etrafında dönen tartışma ve yorumlar ile sınırlı tutmak doğru mudur? H. Ziya Ülken, ?İslâm felsefesinin kaynakları ve etkileri ile birlikte Batı düşüncesinin bir halkası gibi ele almak ve ?filo¬zoflar' diye sınırlanmış kadroyu mümkün olduğu kadar aşmaktan bahsederken, alanında artık bir klasi

Felsefe tarihinin 'Büyük Üstadı' olarak tanınan Ebu Ali İbn Sînâ, Şifâ Külliyâtı'nın ikinci kitabı olan Kategoriler isimli bu eserinde büyük ölçüde Meşşâî geleneği izleyerek Aristoteles'i şerh etmektedir. Bilindiği gibi insan zihninin söz söyleme kapasitelerini sistemli bir bütünlük içinde ortaya koyan Aristoteles, Kategoriler kitabında 'varlık' anlayışının bir gereği olarak, bütün varlıklar için kuşatıcı olan en genel söylenenleri/yüklenenleri incelemektedir. Bir felsefî yöntem olarak şerh geleneği içinde

Yorum Üzerine, el-İbâre, Aristoteles'in mantık külliyatının ikinci kitabı olan Peri Hermenias'a denk düşmektedir. Peri Hermenias Yunanca'da "Yorum Üzerine" anlamına gelir. el-İbâre ismi ise Peri Hermenias'ın Arapçaya lafzî olarak tercümesidir. Kitap, bütün yönleriyle önermeleri incelemektedir. Bu bakımdan önermenin temel unsurları olan isim, kelime (fiil) ve harfin ve hüküm bildiren bir söz olarak haberin tanımları değerlendirilmekte; önermeler arası ilişkiler ve önerme çeşitleri incelenmekte; Aristoteles

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sinâ'nın Oluş ve Bozuluş (el-Kevn ve'l-Fesâd) başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifâ isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin doğa bilimleri alanındaki üçüncü kitabıdır. İlk iki kitapta doğa bilimleriyle ilgili problemleri inceleyerek diğer kitaplar için de geçerli olacak şekilde bu bilimlerin ilkelerini belirleyen İbn Sinâ, bu eserinde doğa bilimlerinin bir problemi olarak 'oluş-bozuluş' konusunu incelemektedir. İbn Sinâ konuyu ele alırken tıpkı Aristoteles'in de yap

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sînâ'nın Sema ve Âlem başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifâ isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin Doğa Bilimleri alanındaki ikinci kitabıdır. Bu kitabında filozof, dört unsurun (toprak, ateş, hava ve su) dışında beşinci yalın unsura sahip olan semavi cismin hareketini ele almaktadır. Buna göre bu beşinci yalın unsur, yalın olduğundan dolayı, doğal döngüsel harekette bulunmakta ve âlemin merkezi konumundaki yerin üstünde hareket etmektedir. Sema ve Âlem'de İbn Sînâ

Sofistik Deliller, es-Safsata, Aristoteles'in Mantık (Organon) külliyatının altıncı kitabı olan Sophistici Elenchi'ye denk düşmektedir ki anlamı sofistik delillerin çürütülmesidir. İbn Sina ise konu olarak buna karşılık gelen elinizdeki kitabı Safsata olarak adlandırmıştır. Aslen filozofluk taslayan Sofist'lerin ileri sürmüş oldukları delillerden ve onların delillendirme tarzlarından adını alan 'Sofistik Deliller' kitabında İbn Sina, bu delillerin kuruluşunu, lafızda ve anlamda bulunan yanılgı ve yanıltmala

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sina'nın Topikler (Cedel) başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifa isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin mantık bilimleri alanındaki altıncı kitabıdır. Mantığın beşinci kitabı olan II. Analitikler'e kadar olan kitaplarda 'mantığın genel ilkeleri', 'mantıksal/zihinsel kategoriler', 'terimler ve önermeler' ve mantıksal kıyas gibi konuları inceleyen İbn Sina, II. Analitikler?de ilkeleri, şartları ve çeşitleriyle 'burhan/kesin bilgi teorisini' işlemektedir. Burhan (II. A

Analitikler, diğer adıyla Kitâbu'l-Burhan, Aristoteles'in Mantık (Organon) külliyatının dördüncü kitabı ve felsefe tarihinin de ilk bilgi kuramı kitabı olan Analytica Posteriora'ya denk düşmektedir. 'Burhan' ise kesin kanıt anlamına gelen 'apodeiksis' kelimesinin Arapça'ya tercümesidir. İbn Sînâ kitapta kesin kanıtın nasıl elde edileceğini, onun ilkelerini ve çeşitlerini, kesin kanıtlara götüren yöntemin ne olduğunu ve doğru çıkarımlara vardıran doğru öncüllerin tümelliğini, zorunluluğunu, nasıl kurulması g

Şifa külliyatı İbn Sînâ'nın kendisinden önceki meşşai felsefe okulunun geleneklerini dikkate alarak yazdığı bir eserdir. Bu nedenle Porfiryus tarafından Aristoteles'in Kategoriler kitabına giriş olarak yazılan ve o­ndan sonra gelenek haline gelen İsagoji yazımını devam ettirmiştir. İsagoji Yunanca'da 'Giriş' anlamına gelir ve Arapça'ya yine aynı anlama gelen 'Medhal' kelimesiyle çevrilmiştir.Porfiryus, Aristoteles'in başta Topika (Cedel) ve Metafizik olmak üzere çeşitli eserlerinde yaptığı açıklamalardan h

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sina'nın 'Simâu't-tabîi' yani 'doğayı dinlemek' veya 'doğa bilimi üzerine konuşmalar' anlamını taşıyan Fizik başlıklı bu eseri, eş-Şifa isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin doğa bilimleri alanındaki ilk ve en önemli kitabıdır. Esas olarak Aristo'nun Fizik'ini dikkate alan filozof, kendisinden önceki Aristo şarihlerinin bu bilim dalında ortaya koymuş oldukları felsefî yorumlamaları eleştirel bir süzgeçten geçirerek kendi özgün bilimsel fizik sistemini kurduğu bu eserinde

İbn Sînâ felsefesinin özeti olan el-İşârât ve't-Tenbîhât, bir açıdan onun felsefesine giriş olarak nitelenebilecek bir eserdir. İbn Sînâ, Müslümanların çeviriler vasıtasıyla karşılaştığı felsefî mirası bir kitap külliyat başlığı altında telif ve tasnif eden ilk filozoftur. Bu sebepledir ki felsefî birikim islam toplumunda eğitim ve öğretim yapılabilir bir niteliğe İbn Sînâ'nın eserleriyle kavuşmuş ve el-İşârât kitabı da geniş felsefî koleksiyonun temel disiplinlerini içeren üst düzey bir özetleme tarzında k

Metafizik, bütün ilimlerin ilkelerini temellendirmesi ve Gerçek Varlık hakkında bilgi vermesi bakımından felsefî ilimlerin zirvesinde bulunur. Platon ve Aristo'dan İslam dünyasına aktarılan ve Kindi, Farabi, İbn Sînâ, Gazali, İbn Rüşd gibi filozoflar tarafından geliştirilerek batıya aktarılan felsefi ilimler, teorik düşüncenin hem kaynağı hem de meyvesi olması bakımından metafizik etrafında şekillenir. Bu bakımdan metafizik, değişime konu olmayan gerçek varlıklar hakkında bilgi veren ilim olarak kabul edilm

İhvân-ı Safâ grubundan bir düşünürün şöyle dediği rivayet edilir: Din hastaların, felsefe ise sağlıklı insanların tedavisiyle ilgilenir. Peygamberler hastaları, hastalıklarının artmaması, hatta onların bütünüyle iyileşmesi için tedavi eder. Filozoflar ise herhangi bir hastalık bulaşmaması için, sağlıklı insanların sağlığını korur. İhvân-ı Safâ, onuncu yüzyılda ortaya çıkmış bir grubun adıdır. Ansiklopedi niteliğinde 52 risale yazarak, matematikten müziğe, felsefeden gökbilimine ve sihirden aşka kadar pek ço

İhvân-ı Safâ, onuncu yüzyılda yaşamış, mantıktan matematiğe, fizikten metafiziğe kadar, ansiklopedik nitelikteki risaleleri günümüze kadar ulaşmış bir âlimler topluluğudur. İbn Sînâ da mantıktan tabiat bilimlerine, tıptan felsefe ve din bilimlerine kadar geniş bir alanda eserler vermiş bir filozof prototipidir. İbn Sînâ, ilim ve felsefe meraklısı olan babasının, evde düzenlediği ilim meclislerinde daha çocukluk döneminde İhvân-ı Safâ Risaleleri ile tanışmış, bu risalelerin -her ne kadar İhvân'ın itikadî gö

Kişi, Hristiyan hareketin önderlerinde herhangi bir anlayış eksikliği varsaymakla, kendisini bütünüyle yanıltır: Ah, bunlar pek kurnazdırlar, kutsallık kertesinde kurnaz bu Kilise Babası Efendiler! Onların eksikliği bambaşka bir şey, doğa onları biraz ihmal etmiş, onlara biraz da saygıdeğer, dürüst, temiz içgüdüler vermeyi unutmuş... Laf aramızda, bunlar daha erkek bile değildirler... Müslümanlık, Hristiyanlığı hor görüyorsa, bin kez haklıdır: Müslümanlık erkekleri varsayar...