Crosby Howard Wheeler, 19. yüzyıl sonunda Amerika'dan Türkiye'ye, Elazığ-Harput bölgesinde misyonerlik yapmak üzere geldi. Bölgedeki dini hayatın canlanmasına katkıda bulundu ve bölgenin kültür tarihinde büyük etkileri olan, Fırat Koleji (Euphrates College) adlı eğitim kurumunun kurulmasına öncülük etti. Fırat'ta On Yıl, Wheeler'ın Harput'taki öncü çalışmalarını, misyonerlik anlayışını, bölge halkının 1850'li yıllardaki yaşam koşullarını anlatan bir kaynak eser. Türkçede ilk kez.

Birçok akademik çalışmada kaynak olarak anılan bu eseri Elazığ doğumlu araştırmacı Ali Baylar yayıma hazırladı. Kitaba ek olarak kolejin o dönemde yayınladığı kataloglara da yer verilmiştir.

Harput şimdilerde bir mezarlık şehir gibi görünüyor olabilir fakat altında büyük bir tarihi birikimi bulunan bu şehrin daha keşfedilmeyi bekleyen bir sürü hazinesi bulunuyor. Ali Baylar