Sahaflarda buldum bu romanın eski bir baskısını. Varlık Yayınları´ndan çıkmıştı. 1967 yılında, Tahsin Yücel çevirisiyle. Sayfalarını karıştırırken bir ithafla karşılaştım, şöyle diyordu: Sevgilim, bu kitabı ilk defa on beş, bilemedin on altı yaşımda okudum. O kadar bayıldım ki, bir süre Odile oldum... Sonra kitap bir biçimde yok oldu. Unutmuştum. Geçen gün sahafta görünce bir heyecan, bir heyecan... Değişmemiş... Bence hâlâ en güzel aşk hikâyelerinden biri... Sana aldım. Okuduğumda, ithafı yazana hak verdim

Echenoz'dan farklı bir roman. Bir casus romanı parodisi. Kısaca, Fransız istihbarat örgütü, üst düzey bir Kuzey Kore devlet görevlisini saflarına çekmek istiyor, bunun için de bir kadını kullanıyor. Ne mi oluyor? Herkes her şeyi yüzüne gözüne bulaştırıyor. Evet, Paris'te ve Pyongyang'da geçen eğlenceli bir hikâye. Echenoz her zamanki sivri diliyle zamanla oynuyor, imgeleri, sözcükleri dikkatle seçiyor, olaylardaki katmanlı ironiyi ortaya çıkarıyor. İnsan zaman zaman şaşırıyor, kıs kıs gülüyor, ama dikkat, b

Çağdaşları, bir gemi mühendisi, hem de çok iyi bir gemi mühendisi olan Zamyatin için kelimelerin mühendisi derlerdi. Herhalde onu en iyi anlatan tanımdır bu. Kelimeler onda matematikçi hassasiyetiyle bir araya gelirdi. Bir gemi mühendisi olarak buzkıranlara aşkla bağlıydı, yazdıkları da buzkıranlar gibiydi: sert, güçlü, sarsıcı, yıkıcı, ama zarif, kadınsı çizgilere sahiptir bunlar. İnsanın içinde acı bir burukluk bırakırlar. Dünyanın Bir Ucunda ilk kez 1914'te yayınlandı. Bu romanda Rus ordusunu olumsuz tas

9 Ocak 2007de doksan üç yaşında ölen Jean-Pierre Vernant, XX. yüzyılın yetiştirdiği en büyük Antikçağ tarihçisiydi. Ve benim dostumdu. Sorbonneun merdivenlerinde gizli gizli ince purolarından tüttürdüğümüzü, Malamoudun Eski Hint seminerlerinde yanyana oturup fısır fısır physis konuşmamızı, o müthiş kahkasını, babacanlığını ve samimiyetini unutamayacağımı biliyorum. Ama bütün bunlar Eski Yunana bakışımızı kökten değiştiren bu büyük adamı anlatmaya yetmez. Jipé derdi yakınları ona. II. Dünya Savaşı sırasında

Huysuz bir kadın suyu bulanmış çeşmeye benzer. Kararmış, çamurlanmış, hastalanmış ve uzaklaşmıştır iştah uyandırmaktan. İnsan susuzluktan perişan olsa bile, içemez o çamurlu sudan diyor üstat Shakespeare, kahramanı Katharina'nın ağzından. Shakespeare sahnelenmek üzere özgün bir hikâye hiç uydurmamış desek yeridir. Başına buyruk bir kadının yola getirilmesini sahneye taşımak için 14. yüzyılda İspanya'da Kastil diliyle yazılmış olan ?pek özgür kişilikli, çok ateşli bir tabiatı olan bir kadınla evlenen genç bi

Şimşekler'de Echenoz, ampulden radyoya, röntgenden helikoptere, füzeden internete kadar bin bir türlü fikri öne sürmüş, alternatif akımı yaygınlaştırmış, bunlardan çoğunu başkalarına kaptırmış, takıntılarla dolu yaşamında bir türlü sosyal bir varlık olamamış ünlü mucit Nikola Tesla'yı anlatıyor. Sonraki yüzyılda teknoloji olarak kullanılacak ne var ne yoksa o bulur, ama bu icatları paraya çevirme konusunda yeteneksizdir. Şimşeklerle başlayan hayatı güvercinlerin arasında son bulur. Çaktırdığı şimşeklere kar

Fransızların Büyük Savaş dedikleri Birinci Dünya Savaşı'nı küçük bir romana sığdırmak kolay olmasa gerek. Ama iğne deliğinden Hindistan geçiren Echenoz var karşımızda. Dolayısıyla romanın tam bir Homeros destanına dönüşmesi işten bile değil. Öyle de olur, Anthime adlı roman kahramanı, türdeşlerinin bu tuhaf, müziksiz, bitmek bilmez savaş dansının tam ortasına düşer. Tek kahramanlığı sağ eline taktığı şövalye yüzüğüdür belki de. Bir şarapnel parçası sağ kolunu özenle kesip aldığında o da kalmaz geriye. Oysa

Şimdi, açıkçası, bu Echenoz büyük yazar; hakikaten büyük yazar. Bence, Fransız romanının son büyük temsilcisi; müthiş bir üslûpçu, harika bir hikâye anlatıcısı. Cidden, bu dediklerime kalpten inanıyorum. Ondan başka hangi yazar, Çekoslovakya Çekoslovakya iken, 19 Eylül 1922de Koprivnicede doğmuş, fakir bir ailenin altıncı çocuğu olan, on altı yaşında Zlindeki ayakkabı fabrikası Batada çalışmaya başlayıp, bir gün fabrikanın spor danışmanının üç-beş çocuğu zorla uzun mesafe yarışında koşturması üzerine ikinci

Bir başka İtalyan bindi Helikoptere: Elio Vittorini. Bu kez Sicilyaya gidiyoruz ama trenle. Denizin üstünden, uçar gibi. Oğul Silvestro babasından bir mektup alır; yaşını başını almış baba aşık olmuş kaçmıştır. Annene iyi bak demektedir. Atlar trene Silvestro, ver elini Sicilya: Annesine atacağı kartpostalı kendisi götürmeye karar verir. Çocukluğu da trenlerde geçmiştir, o pek yoksul Güneyde. Bir sürü insanla karşılaşır trende, konuşurlar. Sonra iner, Signora Concezionenin, annesinin evine varır; annesi aşı