Başta Ehl-i Kitap olmak üzere diğer din ve inanç müntesipleri hicri II. asırdan bu yana İslamiyet ile ilgili birçok çalışma yapmıştır. Bu çalışmalarda Kur'ân, hadis, tefsir, fıkıh, Arapça ve diğer temel İslam ilimlerine dayalı İslami literatür ve düşünceler birçok yönüyle ele alınmıştır. Özellikle İspanya'nın fethi ile beraber Müslümanları ciddi bir tehlike olarak gören Ehl-i Kitap, birçok yöntemle bu tehlikeye karşı koymaya çalışmıştır. İspanya'nın fethinden İstanbul'un fethine kadar geçen sürede temel ola

İslam kültür ve düşünce tarihinde erken bir dönemde ortaya çıkan selefîlik (selefiyye) İslam'ı anlama, yorumlama ve yaşama konusunda İslam'ın ilk üç neslini model olarak kabul eden ve bu modeli tarihin değil de dinin bir parçası haline getirmeye çalışan bir anlayıştır. Bu öze dönüşçü anlayış, geçmişte yaşanan tecrübelerden yararlanmayı ve tarihten ders çıkarmayı savunan normal bir muhafazakâr tavırdan, kendisinden başka bütün diğer düşünceleri dışlayan, tekfir eden ve hatta onların hayatlarına son vermek is

Putların memnun edilmesiyle Allah'ın ancak memnun edilebileceğine inanan Cahiliye Arabı, onlara hediyeler takdim eder, kurbanlar keser, etrafında tavafta bulunur, adak adar, adına yemin eder, cünüp ve hayızlı iken huzuruna çıkmaz, ihtiramda kusur etmez, hatta bulundukları mekâna hacca da giderdi. Yaratıcı olarak kabul edilmemekle beraber tanrının tüm sıfatlarına sahip olan putların bir kısmı ise Allah'ın kızları olarak görülürlerdi. Ticaret ile putperestliğin iç içe girdiği Cahiliye döneminde putların tamam

... İşte Ömer budur! dedirten bir söylemdir bu. Çağımızda henüz ulaşamadığımız bir feraset örneği. Depremin hala Allah'ın gönderdiği bir azap olarak algılayan zihniyete ta o dönemde en güzel cevabı Hz. Ömer vermiştir. Fay hattının üzerine binalar kurup daha sonra da Allah'ın takdirinde razı olunması gerektiğini söylemek kadar İslami anlayışa zıt bir şey olamaz. ...

İslam Mezhepleri Tarihi, Müslümanların düşünsel hayatında meydana gelen gelişme, farklılaşma ve kırılmayı bir bütün halinde ele alan bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı din anlayışındaki farklılaşmaları ve kurumsallaşmaları inceleyerek mezheplerin nasıl ortaya çıktığını ve temel dinamiklerinin neler olduğunu bu süreç dahilinde ele alır. Bahis mevzuu bilimin esas amacı, mezhepleri şekillendiren fikirlerin hangi siyasî, dinî, sosyal ve ekonomik şartlarda ortaya çıktığını, nerelerde, kimler tarafından benimsendiğ

Sahabeyi anlama konusunda en büyük problem; sahabenin hepsinin adil olduğu, her şeyleriyle örnek oldukları, onlara hatalı denilmeyeceği, bu şekildeki bir ifadenin zındıklık olduğu, ayrıca onları tenkit etmenin Kur'an'ı yalanlama ve reddetmek olacağı, onların yanlışlarının içtihat hatası olacağı için yine de sevap kazanacaklarının iddia edilmesidir. Dolayısıyla, diğer insanlar suç işleyerek günah kazanırken, sahabe günah işlediklerinde bile sevap kazanmış olmaktadırlar (!) Bu mantığın gelip dayanacağı nokta

Geleneğe sahip çıkmak, orada var olan herşeyi, hiç kritik etmeden, tam bir ön kabulle doğrulamayı gerektirmiyor. Aksine, ona eleştirel bir gözle bakıp, yapılmış olması muhtemel yanlışlıklarını tashih edip düzeltmek de ona sahip çıkmanın gereğidir. Çünkü doğrularıyla yanlışlarıyla bu kültürün tamamı bize aittir. Ama, bize de ait olsa, olumsuzlukları görmezden gelmeksizin onları kritik etme başkalarına da ait olsa doğrulara sahip çıkma erdemini göstermediğimiz sürece evrensel doğrulara ulaşamayız. Onun için,

Elinizdeki eserde ateizm kavramı, modern çağda ortaya çokan ateist düşünce akımları ve söz konusu dönemdeki ateizm nedenleri irdelendikten sonra bu nedenler İslam İnanç Esasları ışığında Kelami bakışl açısıyla sorgulanmaktadır.

Tarihi süreç içerisinde insanları hidyete erdirmek amacıyla pek çok seçkin dini şahsiyet gelip geçmiştir.Bunlar gerek yaşam tarzlarıyla gerekse getirmiş oldukları mesajlarla bulundukları toplumda örnek bir kişilik sergilemiş ve herkesin takdirini kazanmışlardır.Fakat bu seçkin şahsiyetlerin vefatlarından sonra hem beşeri yaşantıları hem de getirdikleri mesajlar zamanla değiştirilerek tahrif edilmiş, haklarında masal ve menkıbe üretilerek ulaşılması ve örnek alınması mümkün olmayan olağanüstü ve mucizevi bir

Kullanılan dil açısından İslam toplumunun homojen diyebileceğimiz yapısı, hicri ikinci asrın ortalarından itibaren çeşitli faktörler nedeniyle değişmiş, bu değişim dile, dolayısıyla Kur'an'ın anlaşılmasına da yansımıştır. Bu durumu hisseden müfessir ve dilci alimler, lafızların anlamını ve dilin kurallarını belirlemek amacıyla çalışmalar yapmış, bu çalışmaların sonuçlrı tefsire yansımış; garibü'l-Kur'an, meani'l-Kur'an, vücuh-nezair ve i'rabü'l-Kur'an adıyla birçok eser telif edilmiştir. Bu tür eserlerin ya

Misyonerlik faaliyetleri, başlangıçta İslam dünyasına daha sonra da öteki din ve kültürlere yönelik organize bir şekilde sürdürülen Hıristiyanlaştırma ve sömürgeleştirme çabalarını ifade etmektedir. Misyonerler bu tür faaliyetlerle geçmişte en büyük tahribatı İslam dünyasında yapmışlardır. Söz konusu çalışmalar sonucu Osmanlı İmparatorluğu parçalanmış, hedef kitleler sömürge durumuna düşürülmüştür. Ne yazık ki o gün bu gündür emperyalizmin kıskacından kurtulamamışlardır. Dünyada bağımsızlık havariliği yapan

Küresel fikir hareketleri, toplumsal beklentiler, siyasi baskı ve gelişmeler, eğitim düzeyimizi ve birmek bilmeyen insani zaaflarımız, Kur'an'a ilişkin tasavvur biçimimizi, toplumsal ve bireysel düzlemde sürekli dönüştürmektedir. Kur'an tasavvurumuz, yakın tarihimizde bu kadar çok dönüştü ve çeşitlendi ise, daha öncesine uzanan yüzlerce yıl boyunca acaba hiç değişmemiş midir? Peki herhangi bir dönemde bireyler üstü (bir toplum veya gruba ait) ortak bir Kur'an tasavvurundan söz edebilirmiyiz? Eğer böyle bir

İslam'ın ilk üç asrına tekabul eden evresini kendi perspektifimizden bir deneme mahiyetinde incelemeye çalıştığımız Hadis Tarihi, aslında İslam'ın zuhuruyla başlayan ve on beş asırlık süreci kapsayan bir dönemdir. İdeolojik kamplaşmaların yoğun bir şekilde yaşandığı bu ilk asırlarda hadis ilimleri şekillenmeye başlamış ve temel hadis kaynakları da ortaya çıkmıştır. Hadis ehlinin ve hadis kaynaklarının içinde bulundukları bu dönemin yoğun ideolojik ve ilmi tartışmalarının tesirinde kaldıklarını ifade etmek

Muhammed Esed, katı bir dinî gelenekten gelmiş, gençliğinde dinsel bunalımlar yaşamış, felsefî ve siyasî ideolojilerde, dinî oluşumlarda kurtuluş aramış, sonunda İslamda karar kılmıştır. Serüven bu aşamada yeni bir biçim kazanmıştır. Şöyle ki, İslamı öğrendikten sonra hadise eğilmiş, bu arada mensubu olduğu ümmetin geri kalmışlığının sebeplerine ve çarelerine odaklanmış, ardından düşünce tarihini gözden geçirerek eleştiriye tâbi tutmuştur. Düşünce seyrinde zirveye ulaştığı aşamada, vahiy karşısında bütün di

Bu kitap; her türlü İslami düşünce için çatı sağlayan dört temel ilkenin, yani Kur'an, Sünnet, İçtihat ve İcma'nın uygulamasını, geçirmiş olduğu tarihi gelişimini ve bu dört temel ilkenin bizzat islami gelişme üzerindeki etkisini göstermeyi amaçlaya bir plan doğrultusunda kaleme alınmıştır. İşte kitabın başlığı burdan gelmektedir. Tarih Boyunca İslami Metodoloji Sorunu.

Dinlere en büyük düşmanlığı kendi mensupları yapmıştır dersek herhalde yanlış söylemiş olmayız. Bütün dinler için geçerli olan bu kaideye İslam dini mensupları da dâhildir. Ehl-i Kitap kendilerine gelen hak dini nasıl tahrif ettiyse, son dinin mensubu olan Müslümanlar da kendilerine gelen dinin kitabını tahrif etmeseler de, kitabın örnek uygulayıcısı olan Hz. Peygamberin hayatını örneklik zemininden, örnek alınamayacak bir noktaya taşıyarak bu tahrifi bir ölçüde gerçekleştirmişlerdir.

İslam'ı yeniden-düşünme veya yeniden-inşa etme projesinin yüzleşmeye çalıştığı düşünce birikimi, İslam'ın siyasi bir varlık ve bir imparatorluk olduğu çağ şeklindeki bir galibiyetçi / muzaffer ideoloji üzerine kuruludur. Bu entelektüel mirasa üstünkörü bir bakış, bu imparatorluk ideolojisinin kelama, fıkha, ahlaka nasıl nüfuz ettiğini ve hiyerarşiyi öne süren bir dünya görüşünü benimsediğini gösterecektir. İslam'ın milyonlarca takipçisinin hüsranına hüsran katan şey, bu zaferci akide ve dünya görüşünün, ken

Muallakat, yani Kabe duvarına asılan şiirler adıyla ünlü yedi veya on şaire ait kasidelerden meydana gelen şiir koleksiyonu, islam öncesi dönemde yaşamış olan Arap şairlerinin en güzel şiirleri olup, dönemin geleneksel aktivitelerinden olan ve her yıl düzenlenen, herkese açık panayır ve fuarlarda yapılan şiir müsabakalarında jüri önünde okunmuş ve yarışma kazanmış şiirlerdir. Bu şiirler, dönemim sosyal hayatını ve şairlerin yaşadığı çevrenin doğal özelliklerini, adeta birer belgesel gibi, canlı tablolar hal

Tarihi, ideolojik olarak okuma eğiliminde olan tarihçilerin genelde kendisine yabancılaşmış, dününü iyi tanımayan veya dünü bilinçli olarak tahrif eden bireylerden oluşması, bu insanların yarınlarını ideolojik olarak kurgulamak istemelerinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Burada haklı olarak tarih kurgulanabilen bir ilim midir? sorusu akla gelmektedir. Gerek Taberî ve ondan yaklaşık dört asır yaşayan İbnu´l-Esir´in Hz. Osman ve Ebû Zer ile ilgili rivayetleri hoş görmediğimiz için kitabımıza alma