Kadim bir kökeni olmakla birlikte İslam medeniyeti içinde müstesna bir konuma sahip tasavvuf düşüncesinin temsilcisi olarak kabul edilen mutasavvıflar gerek yaşadıkları dönemlerde, gerekse ölümlerinden sonra kendilerini takip eden müritleri yahut etraflarında oluşan kült sayesinde bireyleri ve toplumları derinden etkilediler. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kuruluştan yıkılışa hemen her devirde Sünni ya da diğer anlayışları benimseyen, bazen sultanlarla çok yakın ilişkiler kurup, bazen de muhalif olmaları

İlk Ütopik romanlardan biri olan Hiçbir Yerden Haberler'de, sosyalist başkahramanımız William Guest bir gece uykuya dalar ve uyandığında, 2000'li yıllara, bir sosyalist ütopyanın içine ışınlandığını fark eder. Karl Marx ve John Ruskin'in eserlerinden bolca etkilenen Hiçbir Yerden Haberler hem bir eşitlikçi toplum manifestosudur hem de ütopyacı geleneğe en çok katkı yapan eserlerin başında gelmektedir. Bu ütopyada, ne ulus diye bir şey vardır ne de para; herkes içine sinen bir işte çalışır, üretilen her şey