İbn Sînâ felsefesinin özeti olan el-İşârât ve't-Tenbîhât, bir açıdan onun felsefesine giriş olarak nitelenebilecek bir eserdir. İbn Sînâ, Müslümanların çeviriler vasıtasıyla karşılaştığı felsefî mirası bir kitap külliyat başlığı altında telif ve tasnif eden ilk filozoftur. Bu sebepledir ki felsefî birikim islam toplumunda eğitim ve öğretim yapılabilir bir niteliğe İbn Sînâ'nın eserleriyle kavuşmuş ve el-İşârât kitabı da geniş felsefî koleksiyonun temel disiplinlerini içeren üst düzey bir özetleme tarzında k

Yorum Üzerine, el-İbâre, Aristoteles'in mantık külliyatının ikinci kitabı olan Peri Hermenias'a denk düşmektedir. Peri Hermenias Yunanca'da "Yorum Üzerine" anlamına gelir. el-İbâre ismi ise Peri Hermenias'ın Arapçaya lafzî olarak tercümesidir. Kitap, bütün yönleriyle önermeleri incelemektedir. Bu bakımdan önermenin temel unsurları olan isim, kelime (fiil) ve harfin ve hüküm bildiren bir söz olarak haberin tanımları değerlendirilmekte; önermeler arası ilişkiler ve önerme çeşitleri incelenmekte; Aristoteles

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sinâ'nın Oluş ve Bozuluş (el-Kevn ve'l-Fesâd) başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifâ isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin doğa bilimleri alanındaki üçüncü kitabıdır. İlk iki kitapta doğa bilimleriyle ilgili problemleri inceleyerek diğer kitaplar için de geçerli olacak şekilde bu bilimlerin ilkelerini belirleyen İbn Sinâ, bu eserinde doğa bilimlerinin bir problemi olarak 'oluş-bozuluş' konusunu incelemektedir. İbn Sinâ konuyu ele alırken tıpkı Aristoteles'in de yap

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sînâ'nın Sema ve Âlem başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifâ isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin Doğa Bilimleri alanındaki ikinci kitabıdır. Bu kitabında filozof, dört unsurun (toprak, ateş, hava ve su) dışında beşinci yalın unsura sahip olan semavi cismin hareketini ele almaktadır. Buna göre bu beşinci yalın unsur, yalın olduğundan dolayı, doğal döngüsel harekette bulunmakta ve âlemin merkezi konumundaki yerin üstünde hareket etmektedir. Sema ve Âlem'de İbn Sînâ

Sofistik Deliller, es-Safsata, Aristoteles'in Mantık (Organon) külliyatının altıncı kitabı olan Sophistici Elenchi'ye denk düşmektedir ki anlamı sofistik delillerin çürütülmesidir. İbn Sina ise konu olarak buna karşılık gelen elinizdeki kitabı Safsata olarak adlandırmıştır. Aslen filozofluk taslayan Sofist'lerin ileri sürmüş oldukları delillerden ve onların delillendirme tarzlarından adını alan 'Sofistik Deliller' kitabında İbn Sina, bu delillerin kuruluşunu, lafızda ve anlamda bulunan yanılgı ve yanıltmala

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sina'nın Topikler (Cedel) başlığını taşıyan bu eseri, filozofun eş-Şifa isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin mantık bilimleri alanındaki altıncı kitabıdır. Mantığın beşinci kitabı olan II. Analitikler'e kadar olan kitaplarda 'mantığın genel ilkeleri', 'mantıksal/zihinsel kategoriler', 'terimler ve önermeler' ve mantıksal kıyas gibi konuları inceleyen İbn Sina, II. Analitikler?de ilkeleri, şartları ve çeşitleriyle 'burhan/kesin bilgi teorisini' işlemektedir. Burhan (II. A

Analitikler, diğer adıyla Kitâbu'l-Burhan, Aristoteles'in Mantık (Organon) külliyatının dördüncü kitabı ve felsefe tarihinin de ilk bilgi kuramı kitabı olan Analytica Posteriora'ya denk düşmektedir. 'Burhan' ise kesin kanıt anlamına gelen 'apodeiksis' kelimesinin Arapça'ya tercümesidir. İbn Sînâ kitapta kesin kanıtın nasıl elde edileceğini, onun ilkelerini ve çeşitlerini, kesin kanıtlara götüren yöntemin ne olduğunu ve doğru çıkarımlara vardıran doğru öncüllerin tümelliğini, zorunluluğunu, nasıl kurulması g

Şifa külliyatı İbn Sînâ'nın kendisinden önceki meşşai felsefe okulunun geleneklerini dikkate alarak yazdığı bir eserdir. Bu nedenle Porfiryus tarafından Aristoteles'in Kategoriler kitabına giriş olarak yazılan ve o­ndan sonra gelenek haline gelen İsagoji yazımını devam ettirmiştir. İsagoji Yunanca'da 'Giriş' anlamına gelir ve Arapça'ya yine aynı anlama gelen 'Medhal' kelimesiyle çevrilmiştir.Porfiryus, Aristoteles'in başta Topika (Cedel) ve Metafizik olmak üzere çeşitli eserlerinde yaptığı açıklamalardan h

Büyük Türk-İslam filozofu İbn Sina'nın 'Simâu't-tabîi' yani 'doğayı dinlemek' veya 'doğa bilimi üzerine konuşmalar' anlamını taşıyan Fizik başlıklı bu eseri, eş-Şifa isimli felsefe ve bilimler ansiklopedisinin doğa bilimleri alanındaki ilk ve en önemli kitabıdır. Esas olarak Aristo'nun Fizik'ini dikkate alan filozof, kendisinden önceki Aristo şarihlerinin bu bilim dalında ortaya koymuş oldukları felsefî yorumlamaları eleştirel bir süzgeçten geçirerek kendi özgün bilimsel fizik sistemini kurduğu bu eserinde

1318 tarihinde, Emir Hüseyin'in elçisi Şebüster'e gelir. On beş sorudan oluşan bir mektup taşımaktadır. O tarihte otuzlu yaşlarının henüz başında bulunan büyük âlim ve mutasavvıf Mahmud Şebüsteri hazretlerini aramaktadır. İçinde pek çok ulu zatın bulunduğu bir mecliste, Emir Hüseyin?in mektubunu açıp okumaya başlar. Büyük sufi soruların hepsine, derhal, aynı vezinde cevap verir. Bu hadiseden hayranlık içerisinde olan o ulu zatlar, verdiği bu cevapları genişletmesini ve manzum bir eser meydana getirmesini is

Felsefe tarihinin 'Büyük Üstadı' olarak tanınan Ebu Ali İbn Sînâ, Şifâ Külliyâtı'nın ikinci kitabı olan Kategoriler isimli bu eserinde büyük ölçüde Meşşâî geleneği izleyerek Aristoteles'i şerh etmektedir. Bilindiği gibi insan zihninin söz söyleme kapasitelerini sistemli bir bütünlük içinde ortaya koyan Aristoteles, Kategoriler kitabında 'varlık' anlayışının bir gereği olarak, bütün varlıklar için kuşatıcı olan en genel söylenenleri/yüklenenleri incelemektedir. Bir felsefî yöntem olarak şerh geleneği içinde

Elinizdeki kitap, çoğunluğu mevcut sözlüklerde bulunmayan, ilk kez kayıt altına alınan yaklaşık 11 bin sözcük ve kavram içermektedir. Bir gazetecinin 20 yıllık meslek yaşamı boyunca Anadolu'nun hemen her köşesinden topladığı bu sözcükler, hem giderek halk nezdinde ve hem de Türkçe'yle ilgilenen kurum ve kuruluşlar nezdinde gerçekten 'yitik'tir. Bu bir sözlük çalışması değildir; bir kültür ve medeniyetin yüzyıllarca ses/söz yükünü sırtlamış, son onyıllarda ilgisizliğe ve teknolojik istilaya yenik düşmüş Türk

Seyyid Şerîf Cürcânînin en meşhûr eserlerinden biri olan Tarîfât, müellifin kendi zamânında aklî ve naklî ilimlerde kullanılan ıstılahların târiflerini ihtivâ eder. Asırlardan beri ilim tâliplerinin başucu eserlerinden biri olan bu kitapta, ondan fazla ilme âid iki binden fazla ıstılhın târîfi vardır. Kaynaklık husûsiyetini muhâfaza ettiğine inandığımız için yayınlamış olduğumuz elinizdeki bu eser, Tarîfâttaki ıstılahlardan sâdece tasavvufa âid olan iki yüz elli civârındaki açıklamanın tercümesidir. Istılah

Büyük düşünür İbn Sînâ (ö. 428/1037), ikna sanatı olan retoriğin Aristoteles'ten (m. ö. 384-322)sonra sönmeye yüz tutmuş serüvenini canlandıran en önemli müelliflerden biridir. Meşşâî gelenek içerisinde, Fârâbî'nin izinde Kitâbu'ş-Şifâ adlı eserinin bir bölümünü ve bir başka eserinin önemli bir bölümünü bu konuya ayıran ünlü filozof-hekim, klasik retoriğin elimizdeki ilk ve en büyük eserlerinden birini miras bırakmıştır. Özellikle İbn Sînâ'nın metinlerinden yola çıkılarak kaleme alınan bu çalışmada yeri ge

Kitâbut-Tahrîş, İslâm tarihinin ilk dönemlerindeki siyasî, itikâdî, fıkhî tartışmaların ve çekişmelerin hadis rivayetlerine yansıyan boyutunu ele alan bir eserdir. Horoz, koç, deve gibi hayvanları dövüştürmek anlamına gelen et-Tahrîş kelimesi insanların arasını açma, biribirine düşürme, aralarına fitne sokarak yıpratma, savaşa sürükleme anlamına da gelmektedir. Dırâr bu eserinde, siyasî ve itikâdî fırkaların kendi görüşlerini desteklemek ve muhaliflerini mahkum etmek için nassları özellikle hadisleri, sahih

Tabip olarak meseleleri öğrenmede algılayışımız yetersiz kalıp meselelerin hakikatini kavramada acze düştüğümüzde de Hipokrat ve Galeni takip etmeliyiz, felsefeci olmamız dolayısıyla da Eflatun ve Aristotelesi benimsemek durumundayız ve savunduğumuz fikirlerde hakem olarak onları kabul ederiz. Eğer meseleyi anlayıp mesele hakkında sağlıklı bilgiye ulaşabilirsek ilimde onlarla aynı seviyedeyiz demektir ve dolayısıyla hakkı açıkça ifade etmemiz gerekir. Onların sözlerinden sözlerimizin doğruluğunu tasdik eden

Ey kendi zindânına, kendini haps eden kişi. Çıkmak vakti gelmedi mi? Kendini tanıma uğraşı bu kadar mı zor geldi? Kendilerini ateşten zincirlere vuranların haberleri ulaşmadı mı sana? Anahtar ellerinde, kendi kuşandıkları zincirlerin açılmasını bekleyenleri görmedin mi? Yaşadığın yere bu kadar mı yabancısın, bakmaz mısın etrâfına bu oluş ve bozuluş kim için? Kelimelere ne için yüklenmiş mânâlar, hangi mânâya ne için giydirilmiş libaslar? Şimdi kalk ve sâdece semâya, arza ve arasındakilere bak. Bak ki haber

Tasavvuf klasikleri arasında ayrı bir yeri olan Füsusul Hikem, aralarında tasavvuf ve felsefe büyüklerinin de bulunduğu birçok kişi tarafından şerhedilmiştir. Nusreddin M. Ali tarafından kaleme alınan bu şerh, İbn Arabi tasavvufuna giriş mahiyetindeki önsözüyle bu şerhler arasında kendine farklı bir yer açıyor. Müellif önsözün başlarında Şeyhül Ekber ile aralarında geçen özel bir hali anlatarak yine aralarındaki manevi iklime atıf yapıyor.Daha sonra Kurannın yaratılış ayetlerinin eşliğinde yaratan-yaratılan

Emir Timur, Yıldırım Bayezid, Mirza Şahruh... Üç büyük sultanın gözünden, siyaset, devlet ve kanun... Uluğ Bey, Kadiza.de Rumi, Cemaleddin el-Kâşi... Üç büyük dâhinin gözünden, ilim, ilerleme ve aydınlanma... Muhammed Pârisa, Yakub-u Cerhi , Şah-ı Nakşibend... Üç büyük velinin gözünden, variık, yokluk ve hakikat... Öge Begüm Sultan, Şaâ Mülk Hatun ve Sevgi Hanım... Üç büyük kadının gözünden, aşk, bağlılık ve sadakat. Halil Sultan, Selman Bey, Kulaksız, Üç büyük erkeğin gözünden, yiğitlik, cesaret ve dürüstl

· Müzik eserleri, müzik düşüncesi, ses ve sesin kaynağı · Müziğin tanımı, sesin ve sesin titizliğinin ve pestliğinin sebepleri · Uyumlu ve uyumsuz aralıklar · Aralıkların birbirleriyle birleştirilmesi ve ayrılması · Cins ve cinsin türlerine bölünmesi · İntikâl · Muvassal ve mufassal türleri · Dörtlüler, beşliler, altılılar. · Melodi kompoziyonu