Boyun eğer mi hiç insan? Evet, eğer. Bilinçsizse insan, korkaksa, örgütsüzse, çaresizse boyun eğer. Tarih boyun eğen bireylerin de toplumların da nasıl, köleleştiğinin, sömürgeleştiğinin, kişiliksiz, kimliksizleştirildiğinin dahası ve acı olanı nasıl onursuzlaştırıldığının örnekleriyle dolu. Ama öte yandan aynı tarih bize, insanın karşılaştığı her baskı ve zulme karşı, her haksızlığa karşı direndiğini, boyun eğmediğini de gösteriyor. İnsanlık tarihi bir anlamda boyun eğenlerle, eğmeyenlerin de tarihidir. İ

Birkaç yılımı dünya kitabı içinde bu şekilde inceleme yaparak ve bazı deneyimler edinmeye uğraşarak geçirdikten sonra, günün birinde kendi içimdekileri de inceleme ve zihnimin tüm güçlerini izleyeceğim yolları seçmek için kullanma kararı aldım. René Descartes, her hakiki bilginin temeline düşünen özneyi koymasıyla eserleri modernite içinde tayin edici bir ağırlık taşıyan filozof olarak görülebilir. Bu bakımdan önemli bir filozof olmanın yanı sıra kendinden sonrası için de etkisi ölçülemez derecede büyüktür

Arka Kapak Yazısı (Tanıtım Bülteninden) Schopenhauer, insanların aşk ya da soyları uğruna yaşamlarını çoğu zaman feda etmeleri nedeniyle, aşkın insan doğasındaki en güçlü itki olduğunu ortaya koyuyor. Aşk sadece en güçlü değil, aynı zamanda en yaygın itkidir, eylemlerimizin çoğunu harekete geçirmede kararlı fakat bilinçaltına dayalı bir rol oynamaktadır. Gelgelelim Schopenhauer, bu itkinin gizli ve irrasyonel olduğunu, sonsuz acıların kaynağı olduğunu iddia eder. Aşkın bize hazların en muazzamını getire

Søren Kierkegaard (1813-1855): Kısa yaşamının büyük bölümünü doğduğu yerde, Danimarkanın başkenti Kopenhagda geçirdi. Üniversitede felsefe ve teoloji eğitimi gördü. Otuzlu yaşlarının başında yazdığı Ya/Ya da eseriyle ismini duyurdu. Kısa bir sürede değişik isimlerle kaleme aldığı pek çok kitabıyla estetik, etik, ontoloji gibi alanlardaki dönüşümlerin yolunu açtı. Etkisini hem felsefeci hem de yazar olarak günümüzde de sürdüren büyük bir düşünürdür. 1844 yılında yazdığı Felsefe Parçaları yada Bir Parça Felse

Neredeyse yüz elli modernleşme ideolojisiyle yönlendirilen bir ülkede yaıyoruz. Düşünce iklimimize, Aydınlanma iyimserliği ve pozitivizmle malul bir Batıcılık ile tekrar tekrar gelenekler icat ederek özküljtürümüze dönmekten yana olan bir gelenekçilik arasındaki kısır çekişme hakim ! Daha kimse modernliğin ne olduğu konusunda net bir görüşe sahip değilken, işin içine posmodernlik tartışımları da girince manzara iyice tuhaflaştı. Postmodernii, modernlik öncesine dönüş imkanı olarak çarpıtanlar da çıkarken; s

Dünyada, canlılık, ölümü öngörmeden sahneye çıktı. Yaklaşık 2.5 milyar yıl programlanmış yani geleneksel deyimle kader denen, yani istese de istemese de ölüm gibi sosyal yaşamımızı derinden etkileyen bir olayı sisteminin bir parçası taşımadan yaşadı. Ölüm korkusu oluşmamıştı; ancak bütün canlıların büyük zevk aldığı eşeysellik de oluşmamıştı. Dünyada kendini üreten sadece analar vardı. Erkek henüz sahneye çıkmamıştı. Bir eksiklik daha vardı. O güne kadar canlılar öğrenemiyordu; koşullanamıyordu. Yaygın i

Diyalektik materyalizmin doğa görüngülerine yaklaşım tarzı, araştırma yöntemi ve bu görüngülerin bilgisini edinme yöntemi diyalektiktir, doğa görüngülerini yorumlayışı, kavrayışı ve teorisi ise materyalisttir. Tarihsel materyalizm, diyalektik materyalizmin ilkelerinin toplumsal hayatın incelenmesine genişletilmesidir, diyalektik materyalizmin ilkelerinin toplumsal yaşamın görüngülerine, toplumun ve toplum tarihinin incelenmesine uygulanmasıdır.

Bu irdelemenin amacı -içinde yaşadığımız istisna hâlinin acilliğinde- zamanımızın bu tam anlamıyla gücün gizemine yön veren kurmacayı gün ışığına çıkarmak. İktidar sandığının/lahtinin merkezinde barındırdığı şey, istisna hâlidir; ama bu, temel olarak hukukla ilişkisiz bir insan eyleminin yaşamla ilişkisiz bir normla karşı karşıya geldiği boş bir uzamdır. Bu, boş merkeziyle, makinenin etkili olmadığı anlamına gelmez; aksine, göstermeye çalıştığımız şey, kesin olarak, bu makinenin I. Dünya Savaşı'ndan başla

Genel okura hitaben yazılmış bu kitapta, yirminci yuzyılın önde gelen duşunurlerinden Claude Lévi-Strauss, insan varoluşuna dair can alıcı sorular uzerine harcanmış bir ömrun kazanımlarını paylaşıyor. Kaosun bir anlamı olabilir mi? Modern bilim mitlerden neler öğrenebilir? Yapısalcılık nedir? gibi sorulara verdiği cevaplarda, Lévi-Strauss, açık ve kesin bir dille, insan zihninin potansiyelleri hakkında daha fazla şey öğrenmek isteyen okurlara bir yol haritası sunuyor. Bazı duşunurler etkilidir, bazılarıys

Filozoflar arasında mantık yürütme şeklimizi en çok etkilemiş olan şüphesiz ki Platon'un kendisidir. Düşünce tarihinden bahsederken sık sık Platon zaten her şeyi söyledi, demek çok da tuhaf olmaz ve Atinalı bu filozof günümüzde de geçerliliğini o kadar korumaktadır ki aforizmaları ve değerlendirmeleri sanki günümüzde kaleme alınmış gibidir.  Bu kitaptaki pratik 80 reçete sayesinde Platon'un felsefesinden ilham alarak hayallerimizi gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaşıp zamanımızı iyi değerlendirmenin ya da

Campanellaya göre doğa sonsuz bilgelik üzerine yazılmış bir kitaptır. Çünkü doğa yaşayan bir organizmadır, doğada olup biten her şey iki karşıt gücün ilişkisi sonucu meydana gelir. Her varlık kendini koruma eğilimini duyularla gerçekleştirir, kendisine zarar verecek olandan bu sayede kaçar, olumlu olanı arar. Aristoteles karşıtı bu görüşleri, Dominiken manastırlarındaki yalın ve paylaşımcı yaşam anlayışıyla birleşince Campanella sürekli baskı altında tutulur; hapsedilir, işkence görür, sürgüne gönderilir. G

Psikanaliz diğer psikoterapi ve psikoloji ekolleri arasında ayrıcalıklı ve seçkin kültürel konumuna nasıl erişti? Neden öteden beri, öncellerine borcunu inkar edip, benzersizlik iddiasıyla çağdaşlarıyla arasına özellikle mesafe koymaya çalışmıştır? Ve neden kendi tarihine karşı tuhaf bir alerji duymaktadır? Kitabın yazarları, psikanalizin ilk kurulduğu yıllarda yapılan tartışmaları yeniden sahneye koyarken, çoğunlukla bizzat Freud'un yazışmalarından yola çıkarak ve adeta birer dedektif titizliğiyle, psikana

1985 yazında özgürlükçü Amerikalı yazar, filozof Henry David Thoreau ormana, daha doğrusu Massachusetts'de Walden Gölü kıyısında kendi yaptığı ahşap kulübeye çekildi. Yalnız başına, hızlı ve gürültülü uygarlıktan uzakta yalın ve özgürce yaşamak, yaşamın yalnızca en önemli olgularıyla yüz yüze gelmek, uygarlığın çeldirici etkilerinden kurtulmak istedi. Gerçekte yaşamadığını ölümle yüz yüze geldiği gün keşfetmemek için orada kaldı. Walden Gölünde geçirdiği zaman üzerine verdiği bilgiler, orada oluşturduğu dü

Deneyci David Hume, İngilizce yazan en önemli düşünürlerden biridir. Felsefeyi boş inancın sınırlamalarından özgürleştirdi. Bu yapıtında herkesin yaşamla ölüm arasında seçim yapma özgürlüğü olduğunu ileri sürer, kişisel beğeninin doğası, ruhun ölümsüzlüğü üzerine düşünür, zamanının yaygın felsefelerini özlü bir biçimde eleştirir.

Tanzimat'tan günümüze kadarki süreçte çokça tartışılan konuların başında, bize özgü bir felsefî geleneğin kurulup kurulamayacağı gelmiştir. Kendi kültür ve değerlerimiz üzerine inşa edilmiş bir felsefenin bize Batılı anlamda filozof olarak addedilen felsefecileri yetiştirme imkanı sağlayıp sağlayamayacağı ve bu imkanı gerçekleştirme yolunda Türkçenin felsefî bir dil oluşturma yönündeki yetkinlik ve yeterlilik seviyesi, köklü bir gelenek oluşturma çabaları gibi meseleler karşımızda durmaya devam etmektedir.

Bacon, 1608 yılından itibaren yeryüzünde bir bilimsel keşif merkezi gibi işleyecek ideal bir devlet tasarlamak ister. Yeni Atlantis adıyla kurguladığı ütopik çalışmasında bu isteğini gözler önüne serer. Ye­ni At­lan­tisi ya­zar­ken esin­len­di­ği eser­ler Pla­ton­un Dev­let, Ti­ma­eus ve Cri­ti­ası ile Tho­mas Mo­reun Ütopya­sı­dır. Bacon eserini önce İngilizce kaleme almış, sonra da ölümsüzlüğe kavuşacağı inancıyla Latinceye çevirmiş ve İngilizce metinde olmayan birçok ekleme yapmıştır. Dünyanın uçsuz buca

Hayatı Her Gün Yeni Baştan Keşfetmek, Aristoteles'in tüm eserlerinden özenle derlenmiş bir seçkidir. Hoşgörü ve ilgisizlik ölmekte olan bir toplumun son erdemleridir. Eğer size apaçık bir iyilik yapma niyetiyle yaklaşan bir insan görürseniz, canınız pahasına kaçın. Asil ruhlu bir insan kin tutmaz. Çünkü yüce bir ruhun işareti, yaralarını hatırlaması değil onları unutmasıdır.

İnsan, Kendinde Olmayanı Arar, Aristoteles'in tüm eserlerinden özenle derlenmiş bir seçkidir. Gerçeği onu hak etmeyen insanlarla asla paylaşmayın. Daima doğruyu söyle; böylece uydurduğun yalanı hatırlamak zorunda kalmazsın. İnsanları aptal yerine koymak, aptal yerine konulduklarına ikna etmekten çok daha kolaydır. Zincirlerinizden kurtulun. Güvenli limanlardan yelken alıp uzaklara açılın. Bırakın rüzgâr doldursun yelkeninizi. Merak edin. Hayal edin. Keşfedin.

Aristoteles, Antikçağ felsefesinin en önde gelen filozofudur. Benzer düzeyde bir felsefeye İlkçağda sadece Platon'un erişebildiği kabul edilir. Antikçağa damgasını vurmuş olan Aristoteles, pek çoklarına göre tüm çağların en büyük birkaç filozofundan birisidir. Bilim ve felsefede onun başarmış olduklarıyla rekabet etme ümidi besleyebilen insan sayısının bir elin parmaklarını geçmediği hemen herkes tarafından kabul edilir. Aristoteles, bir yandan biyolojiyle, diğer yandan psikoloji ve etikle yakından ilişk

İnsan hürriyeti meselesi; inanan inanmayan bütün insanların temel problemi olarak var olagelmiştir. Bu nedenle de her din ve düşünce temsilcisi problem üzerinde ikmal-i fikir etmiş ve bu hususta önemli ölçüde materyal oluşturan metinler meydana gelmiştir. Meselenin Tanrı-insan boyutunun soyut olması ve her insanın meseleye kendi zaviyesinden bakmasından dolayı da hiçbir zaman genelin kabul ettiği bir hürriyet tanımı ve formatı ortaya çıkmamıştır. Bu nedenle "hürriyet, tanımında da hürdür" denilmiştir. İslam